پتانسیل کاهشی استاندارد

به مقدار عددی تمایل یک ماده برای کاهش (گرفتن الکترون) در یک واکنش شیمیایی را در شرایط استاندارد (دما 25 درجه سلسیوس، فشار 1 اتمسفر و غلظت 1 مولار) پتانسیل کاهشی گوییم.

پتانسیل کاهشی استاندارد را با ˚E نشان می‌دهیم و واحد آن ولت (v) می‌باشد.

به طور کلی ˚E یک ماده، تمایل آن ماده را به کاهش یافتن در یک واکنش مشخص می‌کند، و هرچه مقدار عددی ˚E بیشتر (مثبت‌تر) باشد، تمایل آن ماده به کاهش (گرفتن الکترون) در واکنش بیشتر است.

این مقدار عددی ˚E هر ماده را با استفاده از ˚E نیم سلول استاندار هیدروژن (SHE) به دست می‌آوریم؛ بدین صورت که ˚E نیم سلول استاندار هیدروژن را برابر با صفر قرار داده (SHE=0) و:

• ˚E موادی که تمایل کاهشی (گرفتن الکترون) بیشتری نسبت به SHE در یک واکنش دارند را مثبت در نظر می‌گیریم (E˚>0)
• ˚E موادی که تمایل کاهشی (گرفتن الکترون) کمتری نسبت به SHE در یک واکنش دارند را منفی در نظر می‌گیریم (E˚<0)

از آنجایی که فلزها برای شرکت در یک واکنش، تمایل به از دست دادن الکترون (اکسایش) دارند پس ˚E اغلب فلزها کمتر از SHE بوده و منفی هستند.

همچنین نافلزها برای شرکت در یک واکنش، تمایل به گرفتن الکترون (کاهش) دارند پس ˚E اغلب نافلزها بیشتر از SHE بوده و مثبت هستند.

البته برخی از فلزها تمایل به انجام واکنش ندارند، در نتیجه ˚E آنها را مثبت در نظر می‌گیریم، مانند: طلا (Au)، نقره (Ag)، پلاتین (Pt) ,…

در جدول زیر ˚E چند نیم سلول آورده شده که ترتیب آنها با توضیحات بالا همخوانی دارد: