سوال 97 دفترچه (سوال 22 شیمی)رشته تجربی، تیر 1403
کدام مورد درست است؟
۱) معادله یونش اسیدهای نیتروژن‌دار در آب، یک‌طرفه است.
۲) محلول یک اسید ضعیف، نمی‌تواند شامل یون‌های آبپوشیده باشد.
۳) مخرج کسر عبارت‌های ثابت یونش و درجۀ یونش اسیدها، مشابه‌اند.
۴) در شرایط تعادلی یونش HF در آب، غلظت مولکول‌های HF، ثابت است.
پاسخ: بررسی گزینه‌ها:
۱) معادله یونش اسیدهای نیتروژن‌دار در آب، یک‌طرفه است:
نادرست است زیرا: معادلۀ یونش یک طرفۀ اسید، به معنای اسید قدرتمند است، حال از بین اسیدهای نیتروژن‌دار:
- نیتریک اسید (HNO3) قوی هست، و معادلۀ یونش آن یک طرفه هست.
- ولی نیترو اسید (HNO2) ضعیف است، پس معادلۀ یونش آن یک طرفه نیست.
۲) محلول یک اسید ضعیف، نمی‌تواند شامل یون‌های آبپوشیده باشد:
نادرست است، زیرا اسیدهای ضعیف هم، توانایی آزادسازی یون (یون هیدرونیوم و باقیماندۀ اسید) در آب دارند که آبپوشیده می‌شوند.
۳) مخرج کسر عبارت‌های ثابت یونش و درجۀ یونش اسیدها، مشابه‌اند:
نادرست است، در ثابت یونش، مخرج کسر، غلظت تعادلی (نهایی اسید) است ولی در درجه یونش، مخرج کسر، غلظت اولیه (کامل اسید) است، پس می‌توان گفت: مخرج کسر درجه یونش، بزرگتر از، مخرج کسر ثابت یونش است.
۴) در شرایط تعادلی یونش HF در آب، غلظت مولکول‌های HF، ثابت است:
درست است: با برقراری تعادل، غلظت مواد شرکت کننده در واکنش، ثابت می‌شود.
بنابراین جواب گزینۀ 4 خواهد بود.
پیش نیازهای لازم برای پاسخ به این تست:
- احاطه بر مبحث قدرت اسیدها
- آشنایی با نام اسیدها
- احاطه بر مفهوم ثابت یونش و درجه یونش
تحلیل سوال:
- بررسی قدرت اسیدها از نظر یونش، و آزادسازی یون هیدرونیوم از مطالب اساسی و پایۀ اسیدها و بازها هست که در این تست با آن روبه‌رو هستیم.
بخش زیبای تست:
- گزینۀ 3، به زیبایی تفاوت غلظت اولیه و غلظت تعادلی اسیدها را به رخ می‌کشد.
بخش دوست نداشتنی تست:
- ندارد؛ تست استانداردی بود.