سوال 94 دفترچه (سوال 19 شیمی)تجربی، اردیبهشت1403
کدام مورد درست است؟
(N=14 , C=12 , O=16 , H=1 : g.mol⁻¹)
۱) اگر شمار اتم‌های کربن در مولکول الکل و مولکول کربوکسیلیک اسید (هر دو یک عاملی) برابر باشد، جرم مولی الکل بیشتر از جرم مولی اسید است.
۲) اگر شمار اتم‌های کربن در مولکول دی‌آمین و مولکول دی‌اسید برابر باشد، جرم مولی دی‌اسید، کمتر از جرم مولی دی‌آمین است.
۳) در ساختار هر پلی‌آمید، حداقل یک گروه هیدروکربنی با دو گروه عاملی آمید، احاطه شده است.
۴) در ساختار هر استر، تنها یک اتم هیدروژن وجود دارد که به اتم اکسیژن متصل است.
پاسخ:
با توجه به شکل زیر به سراغ گزینه‌ها می‌رویم:
۱) اگر شمار اتم‌های کربن در مولکول الکل و مولکول کربوکسیلیک اسید (هر دو یک عاملی) برابر باشد، جرم مولی الکل بیشتر از جرم مولی اسید است.
نادرست: با توجه به شکل بالا، در کربوکسیلیک اسید، گروه کربوکسیل (COOH-) وجود دارد و در ساختار الکل، گروه هیدروکسیل (OH-) وجود دارد، پس جرم مولی کربوکسیلیک اسید، بیشتر از الکل هم‌کربن خود است.
۲) اگر شمار اتم‌های کربن در مولکول دی‌آمین و مولکول دی‌اسید برابر باشد، جرم مولی دی‌اسید کمتر از جرم مولی دی‌آمین است.
نادرست: دی‌آمین‌ها حاوی دو گروه آمین (NH₂-) هستند، اما دی‌اسیدها دو گروه کربوکسیل (COOH-) دارند. با صرف نظر از کربن موجود در کربوکسیل، جرم مولی OOH از NH2 بیشتر است. به همین دلیل، جرم مولی دی‌اسید معمولاً بیشتر از دی‌آمین هم‌کربن است.
توجه: دلیل اینکه از کربن موجود در گروه عاملی کربوکسیل صرف نظر می‌کنیم این است که آمین هم در ساختار خود دارای همین تعداد کربن است (طبق فرض گزینه)
۳) در ساختار هر پلی‌آمید، حداقل یک گروه هیدروکربنی با دو گروه عاملی آمید، احاطه شده است.
درست: در پلی‌آمیدها، زنجیره‌های هیدروکربنی، توسط گروه‌های آمیدی (CONH- ، که در ساختار بالا با کادر سبزرنگ مشخص شدهاند) احاطه می‌شوند.
۴) در ساختار هر استر، تنها یک اتم هیدروژن وجود دارد که به اتم اکسیژن متصل است.
نادرست: در استرها، گروه عاملی استری به شکل -COO- است که از دو طرف به کربن متصل می‌شود، و هیچ اتم هیدروژنی مستقیماً به اکسیژن در گروه استری متصل نیست.
بنابراین پاسخ گزینه 3 هست.
پیش نیاز لازم برای پاسخ به این تست:
- یادگیری گروه‌های عاملی
- آشنایی با جرم مولی
تحلیل سوال:
- نامگذاری ترکیب‌های آلی فقط شامل آلکان‌ها نمی‌شوند و باید نام ترکیب‌های آلی دارای گروه‌های عاملی را برای کنکور یاد بگیریم.
بخش زیبای تست:
- استفاده از ترکیب‌های آلی دارای دو گروه عاملی از خلاقیت‌های این تست بود.
بخش دوست نداشتنی تست:
- ندارد، فقط میشد برای یکدست‌تر شدن گزینه‌ها، از مواد پلیمری (گزینه 3) استفاده نکرد.
