سوال 82 دفترچه (سوال 7 شیمی)تجربی، اردیبهشت1403
اگر غلظت اکسیژن محلول در آب، بیشتر از 5ppm باشد، ادامۀ زندگی برای اغلب آبزیان امکان‌پذیر است. با توجه به نمودار داده‌شده، که انحلال‌پذیری گاز اکسیژن را در آب آشامیدنی و آب دریا نشان می‌دهد، حداکثر دمای آب دریا به تقریب برابر چند درجۀ سلسیوس باشد تا آبزیان با حداقل غلظت اکسیژن محلول، زنده بمانند؟ (جرم هر میلی‌لیتر آب دریا، برابر یک گرم درنظر گرفته شود، O=16 g.mol-1)
1) 45
2) 30
3) 25
4) 15
پاسخ:
آب دریا به دلیل داشتن یون‌ها درون خود، کمتر توانایی حل کردن گازها (مانند گاز اکسیژن) را در خود دارد، پس منحنی پایین در نمودار (که اکسیژن کمتری در آن حل شده است) مربوط به آب دریا می‌باشد.
حال با توجه به اینکه انحلال‌پذیری اکسیژن در آب دریا به ازای 5ppm باید به دست آوریم، همان طور که در منحنی پایین (مربوط به آب دریا) می‌بینیم ، به ازای 45 درجه سلسیوس، 0.5 میلی گرم یا ( 4-10×5) اکسیژن در 100 گرم آب دریا حل شده است، پس می‌توان با توجه به فرمول غلظت ppm نوشت:
که برابر با مقدار گفته شده، در صورت سوال است.
بنابراین پاسخ گزینه 1 هست.
پیش نیاز لازم برای پاسخ به این تست:
- احاطه بر مبحث ppm
- احاطه بر مبحث انحلال‌پذیری نمک‌ها و گازها در آب
تحلیل سوال:
- این نمودار یکی از سوال‌های اضافه شده به تمرینات دوره‌ای فصل سوم شیمی دهم است که این تست اهمیت این دسته از قسمت کتاب را یادآوری می‌کند.
بخش زیبای تست:
- مشخص نکردن منحنی‌ها که کدام مربوط به آب دریاست از زیبایی‌های تست بود که با تحلیل انحلال‌پذیری قابل تشخیص میشد.
بخش دوست نداشتنی تست:
- ندارد، ولی فقط با نمودارخوانی و بدون محاسبۀ خاصی، پاسخ مشخص بود؛ از طرفی میشد برای زیباتر شدن تست، عدد 50 هم در گزینه‌ها قرار داده میشد، تا اگر نمودار بالایی (به اشتباه) به عنوان آب دریا تشخیص داده میشد، این گزینه هم وجود داشته باشد.
