سوال 78 دفترچه (سوال 3 شیمی)تجربی، اردیبهشت1403
تفاوت مجموع ضرایب استوکیومتری مواد در واکنش‌‌های a و b، پس از موازنۀ معادلۀ آنها کدام است؟
a) Pb3O4(s)+HNO3(aq)→Pb(NO3)2(aq)+PbO2(s)+H2O(l)
b) KNO3(s)+C(s)+S(s)→K2S(s)+N2(g)+CO2(g)
1) 1
2) 2
3) 3
4) 4
پاسخ:
ابتدا واکنش a را موازنه می‌کنیم:
از اتم یا گونه‌ای موازنه را آغاز می‌کنیم که کمترین تکرار را در طرفین داشته باشد (یعنی NO3)، پس به HNO3 در سمت واکنش‌دهنده ضریب 2 می‌دهیم:
Pb3O4(s)+2HNO3(aq)→Pb(NO3)2(aq)+PbO2(s)+H2O(l)
سپس به سراغ موازنه اتم اکسیژن می‌رویم، اگر به H2O ضریب 2 بدهیم:
Pb3O4(s)+2HNO3(aq)→Pb(NO3)2(aq)+PbO2(s)+2H2O(l)
اکسیژن‌های طرفین هم موازنه می‌شود، ولی تعداد هیدروژن‌ها به هم می‌ریزد که برای موازنه هیدروژن‌ها باید HNO3 را مجدد در 2 ضرب کنیم:
Pb3O4(s)+4HNO3(aq)→Pb(NO3)2(aq)+PbO2(s)+2H2O(l)
و در آخر برای موازنه Pb و NO3، باید Pb(NO3)2 را در 2 ضرب کنیم:
Pb3O4(s)+4HNO3(aq)→2Pb(NO3)2(aq)+PbO2(s)+2H2O(l)
پس مجموع ضرائب استوکیومتری در واکنش a برابر است با:
1+4+2+1+2=10
حال واکنش b را موازنه می‌کنیم:
KNO3(s)+C(s)+S(s)→K2S(s)+N2(g)+CO2(g)
ابتدا اتم K را موازنه می‌کنیم که کمترین تکرار را دارد، پس به KNO3 ضریب 2 می‌دهیم:
2KNO3(s)+C(s)+S(s)→K2S(s)+N2(g)+CO2(g)
سپس اتم O را موازنه کرده و به CO2 ضریب 3 می‌دهیم:
2KNO3(s)+C(s)+S(s)→K2S(s)+N2(g)+3CO2(g)
و در آخر اتم C را موازنه می‌کنیم و به C در سمت واکنش‌دهنده، ضریب 3 می‌دهیم:
2KNO3(s)+3C(s)+S(s)→K2S(s)+N2(g)+3CO2(g)
پس مجموع ضرائب استوکیومتری در واکنش b برابر است با:
2+3+1+1+1+3=11
در نتیجه اختلاف ضریب‌های استوکیومتری در دو واکنش برابر است با:
11-10=1
بنابراین پاسخ گزینه 1 هست.
پیش نیاز لازم برای پاسخ به این تست:
- احاطه بر مبحث موازنه
تحلیل سوال:
- بار دیگر اهمیت پیش‌نیاز استوکیومتری (موازنه) را در کنکور شاهد بودیم.
بخش زیبای تست:
- این تست به منظور مدیریت زمان کنکور بود و بخش زیبایی نداشت.
بخش دوست نداشتنی تست:
- در حد کنکور 1403 نبود.
