سوال 100 دفترچه(سوال 25 شیمی)تجربی،اردیبهشت1403
با توجه به واکنش دادهشده، پس از موازنۀ معادلۀ آن، کدام مورد نادرست است؟
KO2(aq)+CO2(g)+H2O(l) → KHCO3(s)+O2(g)
۱) عدد اکسایش اتمهای کربن، در مجموع 32 واحد تغییر کرده است.
۲) تفاوت مجموع ضرایب استوکیومتری واکنشدهندهها و فراوردهها، برابر 3 است.
۳) نسبت شمار مولکول(های) چند اتمی واکنش، به شمار آنیون(های) چند اتمی فراورده، برابر 1.5 است.
۴) جمع جبری عدد اکسایش اتمهای کربن، 4 برابر جمع جبری عدد اکسایش اتمهای هیدروژن است.
پاسخ:
موازنه را، از هیدروژن شروع میکنیم (چون در طرفین موازنه نیست و تکرار کمتری نسبت به اکسیژن دارد) پس ابتدا ضریب 2 به H2O داده و سپس ضریب 4 به KHCO3 میدهیم تا هیدروژن موازنه شود؛ حال K و C را موازنه کرده و برای این کار به KO2(aq) و CO2 ضریب 4 میدهیم؛ در آخر برای موازنۀ اکسیژن به O2 ضریب 3 میدهیم و معادله موازنه میشود:
4KO2(aq)+4CO2(g)+2H2O(l)→4KHCO3(s)+3O2(g)
حال به سراغ گزینهها میرویم:
۱) عدد اکسایش اتمهای کربن، در مجموع 32 واحد تغییر کرده است:
نادرست است، زیرا: عدد اکسایش کربن در سمت واکنشدهنده:
CO2 :
C+2(-2) :
C=+4
عدد اکسایش کربن در سمت فراورده:
KHCO3 :
HCO3– :
+1+C+3(-2)= -1
C=+4
پس عدد اکسایش اتمهای کربن در دو طرف هیچ تغییری نکرده است.
۲) تفاوت مجموع ضرایب استوکیومتری واکنشدهندهها و فراوردهها، برابر 3 است:
درست است: مجموع ضرایب استوکیومتری واکنشدهندهها برابر است با:
4+4+2=10
مجموع ضرایب استوکیومتری فراوردهها:
4+3=7
و تفاوت آنها برابر است با:
10-7=3
۳) نسبت شمار مولکول(های) چند اتمی واکنش، به شمار آنیون(های) چند اتمی فراورده، برابر 1.5 است:
مولکولهای چند اتمی واکنش عبارتند از: 4CO2 و 2H2O
و آنیون چند اتمی فراورده –HCO3 هست که دارای ضریب استوکیومتری 4 میباشد، پس نسبت آنها برابر است با:
(4+2)÷4=1.5
توجه: KO2 و KHCO3، ترکیب یونی هستند و دارای ساختار مولکولی نیستند. از طرفی چون مولکول چنداتمی خواسته شده، از O2 صرف نظر میکنیم (چون تک اتمی هست)
۴) جمع جبری عدد اکسایش اتمهای کربن، 4 برابر جمع جبری عدد اکسایش اتمهای هیدروژن است:
درست است: با توجه به گزینۀ 1، جمع جبری عدد اکسایش اتمهای کربن برابر است با:
4+4=8
و جمع جبری عدد اکسایش اتمهای هیدروژن از آنجایی که در هر دو سمت به نافلز متصل است، برابر است با:
+1+(+1)=2
پس نسبت مجموع اعداد اکسایش کربن به هیدروژن برابر است با:
8÷2=4
بنابراین پاسخ گزینۀ 1 هست.
پیش نیاز لازم برای پاسخ به این تست:
- احاطه بر مبحث موازنه
- احاطه بر مبحث عدد اکسایش
تحلیل سوال:
- بیشترین سهم این کنکور را استوکیومتری و موازنه داشت که به طور مستقیم و غیرمستقیم سوالهایی از آنها طراحی شده است، البته در این تست نیاز به تسلط بر مبحث عدد اکسایش نیز بود.
بخش زیبای تست:
- کمتر تست موازنه هست که زیبا باشد ولی گزینۀ 3، به تنهایی این تست را تبدیل به یک تست مفهومی و زیبا کرده است.
بخش دوست نداشتنی تست:
- اگر جای گزینۀ 1 و 3 عوض میشد، زیبایی گزینۀ 3 بیشتر دیده میشد، (چون داوطلبی که گزینۀ 1 را به راحتی حساب میکند، زمانی دیگر برای گزینۀ مفهومی سوم نمیگذارد)
برای دستیابی به نمره 20 امتحان نهایی و درصد بالای کنکور، به اندازۀ یک کلیک فاصله داری؛ کلیک کن.