خود را بیازمایید صفحه18 شیمی دوازدهم

به اسیدی که هر مولکول آن در آب تنها می‌تواند یک یون هیدرونیوم تولید کند، اسید تک‌پروتون‌دار می‌گویند. با این توصیف:

1- معادله یونش را برای اسیدهای تک‌پروتونه HCl(aq) و HF(aq) در آب بنویسید.

پاسخ:

HCl(aq)→H⁺(aq)+Cl⁻(aq)

HF(aq)⇌H⁺(aq)+F⁻(aq)

2- نمودارهای زیر غلظت نسبی گونه‌های موجود در محلول این دو اسید را پیش و پس از یونش نشان می‌دهند.

آ) کدام اسید به طور کامل و کدام‌یک به طور جزئی یونیده شده است؟

پاسخ:

با توجه به نمودارها، در یکی از آنها (HX) پس از یونش فقط ⁺H و ^–X داریم و HX تقریباً صفر است، پس به طور کامل یونیده شده است؛ و دیگری (HA) پس از یونش مقدار زیادی HA باقی مانده و مقدار کمتری ⁺H و ^–A داریم، پس به طور جزئی یونیده شده است.

ب) کدام نمودار را می‌توان به هیدروکلریک اسید و کدام نمودار را می‌توان به هیدروفلوریک اسید نسبت داد؟ چرا؟

پاسخ:

HX را می‌توان به HCl نسبت داد، زیرا HCl یک اسید قوی بوده و اسیدهای قدرتمند به طور کامل یونیده می‌شوند. همچنین HA را می‌توان به HF نسبت داد، زیرا HF یک اسید ضعیف بوده و اسیدهای ضعیف به طور جزئی یونیده می‌شوند.

3- شیمی‌دان‌ها برای بیان میزان یونش اسیدها، از کمیتی به نام درجه یونش (α) استفاده می‌کنند که به صورت زیر بیان می‌شود:

آ) پیش‌بینی کنید درجه یونش برای HCl در محلول هیدروکلریک اسید چند است؟ چرا؟

پاسخ:

درجۀ یونش اسید HCl برابر با یک است، زیرا کل مولکول‌های حل شدۀ این اسید، یونیده شده و درجۀ یونش برابر با 1 خواهد شد.

ب) اگر در محلول هیدروفلوریک اسید از هزار مولکول حل‌شده در دمای اتاق تنها ۲۴ مولکول یونیده شود، درجه و درصد یونش آن را حساب کنید.

پاسخ:

درجه یونش = $\frac{24}{1000}$ = 0.024
درصد یونش = $\frac{24}{1000} \times 100$ = 2.4

برای درک بهتر خودآزمایی بالا، این پست را مطالعه فرمایید یا در این آزمون رایگان شرکت کنید.