تعیین جایگاه عناصر در جدول دوره‌ای

می‌توان تنها با داشتن عدد اتمی عناصر و استفاده از آرایش الکترونی فشرده، مشخص کنیم که هر عنصر در کدام گروه و کدام دوره قرار گرفته است به این صورت که:

بیشترین لایه (n) در آرایش الکترونی فشرده نشان دهندۀ دوره عنصر در جدول تناوبی است.

تعداد الکترون‌‌های ظرفیتی هم نشان دهنده شماره گروه عنصر است با اشاره به این مورد که عناصر دسته p چون در آخر جدول قرار گرفته‌اند، برای تعیین گروه‌شان، الکترون‌های ظرفیتی آنها را به اضافه 10 می‌کنیم.

مثلا می‌خواهیم مشخص کنیم تعداد الکترون‌های ظرفیتی کلسیم (₂₀Ca) و کروم (₂₄Cr) و فسفر (₁₅P) و ژرمانیم (₃₂Ge) چند است:

اول با کلسیم (₂₀Ca) شروع می‌کنیم:

₂₀Ca:[Ar]4s²

همان طور که میبینیم کلسیم جزو عناصر دسته s هست، و تعداد الکترون‌های ظرفیتی کلسیم 2 تا هست، پس کلسیم در گروه 2 قرار دارد؛ و چون بیشترین لایه آن 4 است (4s²) پس در دوره 4 قرار دارد.

حالا بریم سراغ کروم (₂₄Cr) :

₂₄Cr:[Ar]4s¹ 3d⁵

همان طور که مشاهده می‌کنیم کروم جزو عناصر دسته d هست، و بعد از گاز نجیب در آرایش الکترونی آن 6 الکترون وجود دارد (4s¹ 3d⁵)، پس تعداد الکترون‌های ظرفیتی کلسیم 6 تا هست، در نتیجه در گروه 6 قرار دارد، و چون بیشترین لایه آن 4 است (4s¹) پس در دوره 4 قرار دارد.

بریم سراغ فسفر (₁₅P):

₁₅P:[Ne]3s² 3p³

همان طور که میبینیم فسفر جزو عناصر دسته p هست، و بعد از گاز نجیب در آرایش الکترونی آن 5 الکترون وجود دارد (3s² 3p³)، پس تعداد الکترون‌های ظرفیتی فسفر 5 تا هست، ولی با توجه به اینکه جزو عناصر دسته p هست، باید تعداد الکترون‌های ظرفیتی آن به اضافه 10 شود، پس گروه فسفر می‌شود: 15 (15=10+5) و دوره آن 3 است، زیرا بیشترین لایه آن 3 است.

و در آخر ژرمانیم (₃₂Ge):

₃₂Ge:[Ar]4s² 3d¹⁰ 4p²

همان طور که میبینیم ژرمانیم جزو عناصر دسته p هست، ، و تعداد الکترون‌های ظرفیتی ژرمانیم 4 تا هست (4s²4p²) (از الکترون‌های زیرلایه d برای الکترون‌های ظرفیتی دسته p صرف نظر می‌کنیم) از طرفی چون این عنصر جزو دسته p است، تعداد الکترون‌های ظرفیتی آن باید به اضافه 10 شود، پس گروه ژرمانیم می‌شود: 14 (14=10+4) و دوره آن 4 است، زیرا بیشترین لایه این عنصر 4 است.