ارتباط سرعت با ضرائب استوکیومتری
در یک معادلۀ شیمیایی، هرچه ضرائب استوکیومتری مواد شرکت کننده در آن واکنش بیشتر باشد، سرعت انجام آن واکنش نیز بیشتر است.
به عبارتی سرعت مصرف واکنش دهنده‌ها و سرعت تولید فراورده‌ها، با ضریب استوکیومتری آنها رابطۀ مستقیم دارد، برای درک بهتر به واکنش زیر دقت کنید:
در واکنش بالا، ضریب استوکیومتری فراورده، 2 برابر ضریب استوکیومتری واکنش دهنده است، پس می‌توان نتیجه گرفت سرعت تولید فراورده نیز 2 برابر سرعت مصرف واکنش دهنده خواهد بود، مطابق نمودار زیر:
همان طور که در نمودار بالا مشاهده می‌کنیم، منحنی تولید فراورده در زمان برابر با واکنش دهنده، شیب بیشتری نسبت به منحنی واکنش دهنده دارد، و شیب منحنی غلظت-زمان، همان سرعت است.
مثال: در واکنش فرضی زیر بیشترین سرعت مربوط به کدام ماده است؟
2A+B→3C+D
پاسخ: با توجه به ضرائب استوکیومتری: سرعت: C>A>B=D
توضیح: بیشترین سرعت مربوط به مادۀ C بوده، چون بیشترین ضریب استوکیومتری را دارد (ضریب استوکیومتری مادۀ C برابر با 3 هست) و بعد از آن مادۀ A با ضریب استوکیومتری 2 و کمترین را سرعت مواد B و D دارند، (با ضرائب استوکیومتری 1)
البته فراموش نکنیم که مادۀ C و D فراورده هستند و علامت سرعت آنها، قرینه مواد A و B می‌باشد، زیرا فراورده‌ها در حال تولید شدن و افزایش هستند و واکنش دهنده‌ها در حال مصرف شدن و کم شدن هستند، مثلا نسبت سرعت مادۀ C به مادۀ A برابر است با:
علامت منفی به این دلیل است که طبق توضیح بالا، ماده C فراورده و ماده A واکنش دهنده است.